بازتاب مفاهیم مقاومت در اشعار یحیی السماوی

چکیده: ادبیات و جامعه رابطه ای دو سویه دارند؛ همانگونه که مسائل اجتماعی دست مایه ی آفرینش آثار ادبی می گردد، گاه آثار ادبی موجب تغییر و دگرگونی جامعه می شوند، در این راستا ادبیات از دیرباز تاکنون همچون سلاحی در خدمت دفاع از اشخاص، قبایل، شهرها و در گستره ی وسیع تری جوامع و کشورها بوده است که ادبیات مقاومت نمودی است بر این واقعیت. شعرای عراق به دلیل شرایط خاص حاکم بر عراق و سرزمین های عربی و اسلامی به وفور به ادبیات مقاومت پرداخته اند و با استفاده از سلاح کلمه، گزارشی هنری از پایداری و مقاومت در برابر ظلم و ستم ارائه داده اند. در این میان«یحیی سماوی » از جمله شاعران معاصر عراق است که با رژیم بعث حاکم بر جامعه ی عراق و اشغالگران آمریکا مخالف است و سلطه ی هیچکدام از آن ها را بر نمی تابد. او با سلاح توانمند شعر، اعتراض خود علیه استبداد و به خصوص استعمار را اعلام کرده و به مبارزه و ستیز با بیگانگان پرداخته است. پژوهش حاضر بر آن است تا اشعار مقاومت در آثار یحیی سماوی بعد از اشغال عراق تا کنون(2003-2011م) را مورد بررسی قرار دهد؛ آمریکایی ستیزی، انتقاد از اوضاع جامعه ی عراق و... از جمله مفاهیم مقاومت و پایداری است که در آثار این شاعر کبیر معاصر عراق تجلی یافته است. شاعر با تبیین این مفاهیم بر آن است فرهنگ مبارزه علیه مستکبران و استعمارگران را در دنیای عرب و به ویژه در عراق گسترش دهد تا از این رهگذر جهان را با مفهوم واقعی عدالت اجتماعی؛ سیاسی آشنا سازد. کلمات کلیدی: عراق، یحیی سماوی، شعر معاصر عربی، مقاومت.